BESTIARIUSZ – Jean Giono

Jean Giono (1895-1970) – pisarz fr., a ściślej prowansalski, ateista, pacyfista, pre-ekolog. Rzadko opuszczał parotysięczne Manosque (dept. Provence-Alpes-Côte d’Azur). Weteran spod Verdun (jeden z 11 ocalałych z jego batalionu), Sommy, Chemin-des-Dames. W 1939 aresztowany za pacyfizm, w 1945 – za rzekome sprzyjanie Vichy (w istocie przechowywał Żydów i antyfaszystów). Powieści Król się nudzi (1947), Huzar na dachu (1952), Le Moulin de Pologne (1953) Człowiek, który sadził drzewa (1953). Nigdy nie dostał żadnej fr. nagrody lit.

Owo Bestiarium to ćwiczenia stylistyczne ujęte w formę dywagacji na temat nieznanych – i do końca wątpliwych – „stworów”. Przy czym punkt wyjścia stanowią często byty najzupełniej banalne, jak ziarnko tytoniu, ponury kelner, koń wyścigowy czy znak arytmetyczny. Zdarzają się też pająki, węże i ptaki niewiadomych gatunków, a także – o ile nie przede wszystkim – istoty bez reszty niewyobrażalne. Żywioł mowy, zadufanej w sobie a typowo francuskiej retoryki tudzież fałszywej erudycji, przekształca te skromne zarodki w istne fantasmagorie. Nigdy nie wiadomo w jakie regiony zaprowadzi nas kolejne zdanie i jaki jeszcze „zwód” ma w zapasie narrator. Świat, który pozwala nam zwiedzać, jest płynny, kontury ma rozmyte, a cele wypraw zdają się niepojęte.
Jan Gondowicz