„Niektórzy przeciwnicy OuLiPo sądzą, że narzucamy sobie ograniczenia po to, aby utwierdzić się w przekonaniu o słuszności własnych działań, ale prawda jest taka, że nigdy nie możemy być pewni efektu” – mówi Jacques Jouet w rozmowie z Ulą Jankowską. Francuski prozaik, znany u nas dzięki „Dzikusowi” i „Mojemu pięknemu autobusowi”, opowiada między innymi o słynnej grupie literackiej OuLiPo, splocie faktu i fikcji we własnej twórczości i o tym, dlaczego nie wierzy w literaturę europejską.
Jak to możliwe, że dyscyplina daje wolność?
To paradoks. Problem wolności i braku ograniczeń przerasta nasz umysł. Kiedy narzucasz sobie ograniczenia, jesteś wolny, bo właśnie sam je na siebie nakładasz. Oczywiście nie chodzi o kwestię dominacji czy sprawę polityczną, bo tylko wtedy, gdy w grę wchodzi twój wybór, można mówić o wolności.
A czym jest dla pana dyscyplina?
Jest doświadczeniem formy literackiej, doświadczeniem czytelnika. Korzyści płynące z istnienia OuLiPo są m.in. takie, że mamy za sobą ponad półwieczną tradycję. Nie idziemy na oślep, jesteśmy grupą i dokonujemy wyborów. Oczywiście, może nam się nie powieść, możemy zainicjować projekt i po dwóch miesiącach stwierdzić, że jest on niemożliwy do zrealizowania albo że po prostu nie jest ciekawy. To ryzyko, które ponosimy. Niektórzy przeciwnicy OuLiPo sądzą, że narzucamy sobie ograniczenia po to, aby utwierdzić się w przekonaniu o słuszności własnych działań, ale prawda jest taka, że nigdy nie możemy być pewni efektu.
(więcej…)
